ΑΣΦΑΛΤΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ (ΑΣΦΑΛΤΟΠΑΝΑ)
Οι ασφαλτικές μεμβράνες διατίθενται σε μορφή προκατασκευασμένων φύλλων, πάχους μερικών χιλιοστών, συσκευασμένων συνήθως σε ρολά πλάτους 1 m και μήκους 10 m. Είναι η πιο διαδεδομένη κατηγορία στεγανωτικών μεμβρανών με μεγάλο εύρος εφαρμογών σε κτιριακά έργα όσο και σε έργα υποδομής.
Η εύκαμπτη μάζα αυτών των υλικών αποτελείται από μείγματα ασφάλτου, έναν εσωτερικό οπλισμό για σταθεροποίηση και ενίσχυση, και δυο επικαλύψεις στην άνω και κάτω επιφάνεια.
Τρόπος Εφαρμογής
Οι ασφαλτικές μεμβράνες εφαρμόζονται με επικόλληση, συνήθως επάνω σε επιφάνειες σκυροδέματος (μπετού), μπορούν όμως να επικολληθούν και σε άλλες επιφάνειες όπως ξύλο, μέταλλο κ.λπ. με τη χρήση του κατάλληλου ασταριού η της κατάλληλης κόλλας. Εφαρμόζονται σε οριζόντιες, κατακόρυφες η και καμπύλες επιφάνειες.
Σε κάθε περίπτωση η επιφάνεια πάνω στην οποία θα γίνει η επικόλληση πρέπει να είναι απαλλαγμένη από σαθρά υλικά, να είναι στεγνή και να έχει καθαριστεί ώστε να εξασφαλιστεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα επικόλλησης. Στη συνέχεια εφαρμόζεται επάνω στην επιφάνεια ένα ασφαλτικής βάσης αστάρι (ασφαλτικό βερνίκι η ασφαλτικό γαλάκτωμα) με τη βοήθεια του οποίου αναπτύσσεται η απαιτούμενη πρόσφυση της μεμβράνης στο υπόστρωμα (η χρήση του ασταριού επιβάλλεται). Ακολουθεί η επικόλληση της μεμβράνης με προοδευτικό ξετύλιγμα του ρολού. Ταυτόχρονα με το ξετύλιγμα, τα ασφαλτόπανα θερμαίνονται στην κάτω επιφάνεια με τη χρήση ενός φλόγιστρου όπου και έχουν επικολλημένο ένα λεπτό φιλμ πολυαιθυλενίου (νάϋλον) το οποίο λιώνει με αποτέλεσμα να μπορεί έρθει σε επαφή το αστάρι με το ασφαλτικό μείγμα. Υπάρχει και η δυνατότητα της μη χρήσης φλόγιστρου, όπως σε επιφάνειες ξύλου. Σε εκείνες τις περιπτώσεις χρησιμοποιείται ειδική ασφαλτική κόλλα η τοποθετούνται αυτοκόλλητα ασφαλτόπανα.
Στην άνω επιφάνεια των ασφαλτικών μεμβρανών υπάρχει πάντα μια λωρίδα η οποία είναι γυμνή (χωρίς επικάλυψη) περίπου 10 εκατοστών κάθετα και οριζόντια ώστε κατά την διάστρωση των ρολών να αλληλεπικαλύπτονται και να επικολλώνται στα σημεία αυτά (ραφές). Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται μια ενιαία στεγανωτική επιφάνεια. Η σωστή και επιμελημένη εργασία στις περιοχές των ραφών είναι πολύ μεγάλης σημασίας διότι μπορούν να αποτελέσουν σημεία εισόδου υγρασίας και να προκληθεί μεγάλη ζημιά. Για επιπλέον ασφάλεια μπορούν να χρησιμοποιηθούν υλικά όπως ασφαλτικές σφραγιστικές ταινίες ή ασφαλτικές μαστίχες.
Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Τα τεχνικά χαρακτηριστικά μιας ασφαλτικής μεμβράνης, τα οποία πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για την επιλογή του κατάλληλου τύπου σε μια εφαρμογή, είναι:
- Ο τύπος του ασφαλτικού μείγματος, που είναι το κύριο συστατικό της. Έτσι διαχωρίζονται σε μεμβράνες οξειδωμένης ασφάλτου, σε πλαστομερείς μεμβράνες και σε ελαστομερείς μεμβράνες.
Οι ασφαλτικές μεμβράνες οξειδωμένης ασφάλτου (ιστορικά παλαιότερες) είναι μεμβράνες “χαμηλών” απαιτήσεων. Καλύπτουν αρκετές εφαρμογές αλλά λόγω της μειωμένης ελαστικότητάς τους συνήθως δεν ενδείκνυνται για θερμοκρασίες μικρότερες των 0 oC.
Oι πλαστομερείς ασφαλτικές μεμβράνες αναπτύχθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και παράγονται από ειδικούς τύπους ασφάλτου και πολυμερή υλικά (Ατακτικό Πολυπροπυλένιο – APP) και παρουσιάζουν βελτιωμένα χαρακτηριστικά σε σχέση με τις μεμβράνες οξειδωμένης ασφάλτου. Δεν παρουσιάζουν πρόβλημα λειτουργίας ακόμη και στους-10oC η και -12oC.
Οι ασφαλτικές μεμβράνες με τα καλύτερα τεχνικά χαρακτηριστικά είναι οι ελαστομερείς οι οποίες εμφανίστηκαν την δεκαετία του 1970. Το μείγμα αυτών των ασφαλτόπανων είναι τροποποιημένο με θερμοπλαστικά ελαστομερή (Στυρένιο-Βουταδιένιο-Στυρένιο – SBS) που προσδίδουν τις βελτιωμένες ιδιότητες έναντι όλων των υπολοίπων. Έχουν μεγάλο εύρος εφαρμογών και χρησιμοποιούνται σε περιοχές όπου οι θερμοκρασίες που μπορεί να σημειωθούν φτάνουν μέχρι και -25oC. Επίσης παρουσιάζουν μεγαλύτερη αντοχή στην γήρανση (φθορά που παρουσιάζουν τα υλικά στο πέρασμα του χρόνου) και στις έντονες θερμοκρασιακές εναλλαγές (συστολοδιαστολές υλικών).
Οι θερμοκρασίες που αναφέρονται παραπάνω είναι ενδεικτικές. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να συμβουλευτούμε το τεχνικό φυλλάδιο του προϊόντος γιατί οι ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά διαφέρουν από κατασκευαστή σε κατασκευαστή ακόμη και μεταξύ “ίδιων” φαινομενικά προϊόντων.
- Ο εσωτερικός οπλισμός, ο οποίος βρίσκεται στη μάζα του ασφαλτικού μείγματος και ρόλος του είναι να σταθεροποιεί και να ενισχύει τη μεμβράνη. Μπορεί να αποτελείται από ένα πολυεστερικό πλέγμα ή υαλόπλεγμα, από μη υφασμένες ίνες γυαλιού (υαλοπίλημα) ή από φύλλο αλουμινίου. Στο εμπόριο συναντώνται συνήθως ασφαλτικές μεμβράνες με οπλισμό πολυστερικού υφάσματος ή υαλοπιλήματος με το πρώτο να υπερέχει σε χαρακτηριστικά όπως αντοχή σε θραύση, σχίσιμο κ.λπ.
- H άνω και κάτω επικάλυψή της. Η κάτω επικάλυψη είναι συνήθως ένα φύλλο πολυαιθυλενίου (λεπτό νάϋλον), το οποίο αποσκοπεί στο να μην συγκολλώνται μεταξύ τους τα φύλλα όσο είναι συσκευασμένα σε ρολλά. Το φύλλο αυτό λιώνει με τη χρήση του φλόγιστρου και αποκαλύπτει το ασφαλτικό μείγμα που θα κολλήσει τελικά στο υπόστρωμα. Η άνω επικάλυψη μπορεί να είναι λεπτό φύλλο αλουμινίου, ορυκτή ψηφίδα η χαλαζιακή άμμος.
Στην περίπτωση που θα τοποθετηθεί το ασφαλτόπανο ως τελική επιφάνεια και θα είναι εκτεθειμένο στον ήλιο, επιβάλλεται το ασφαλτόπανο να έχει άνω επικάλυψη. Αυτό, διότι τα ασφαλτικά μείγματα των μεμβρανών φθείρονται όταν εκτίθενται στις υπεριώδεις ακτινοβολίες του ήλιου. Στην περίπτωση που δεν θα είναι εκτεθειμένο στην ηλιακή ακτινοβολία και θα βρίσκεται προστατευμένο από άλλο υλικό, μπορούν και η δυο πλευρές να έχουν επικάλυψη πολυαιθυλενίου.
- Tο πάχος της και το βάρος της σε kg/m2. Το βάρος μιας ασφαλτικής μεμβράνης ποικίλει συνήθως από 2 – 5 kg/m2 και ανάλογα με το ασφαλτικό μείγμα της, ποικίλει και το πάχος της από 1,5 – 5mm.
Εφαρμογές
Ενδεικτικά, οι ασφαλτικές μεμβράνες χρησιμοποιούνται για υγρομόνωση σε:
- δώματα και στέγες οικοδομικών και βιομηχανικών κτιρίων,
- τοιχεία και δάπεδα υπογείων χώρων,
- φυτεμένα δώματα (roofgardens),
- δεξαμενές (εξωτερικά),
- έργα υποδομής (γέφυρες, σήραγγες, αρδευτικά κανάλια).
Οι ασφαλτικές μεμβράνες ως Υγρομονωτικά-Στεγανωτικά υλικά εφαρμόζονται εδώ και πολλά χρόνια και προστατεύουν τις κατασκευές με μεγάλη επιτυχία. Απαιτούν όμως ιδιαίτερη προσοχή κατά την εφαρμογή τους και πρέπει να τοποθετούνται μόνο από εξειδικευμένα συνεργεία που διαθέτουν εκτός από τον κατάλληλο εξοπλισμό, κυρίως την εμπειρία και την προσοχή στην λεπτομέρεια.
Κείμενο: Κυρανάκης Λευτέρης | Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός